Kupa Tedavisi Nedir?
İbn-i Sina Geleneksel Tıp’ta kullanılan yöntemlerden birisi de kupa terapisidir.
Son yıllarda bilimin gelişmesiyle birlikte adeta çağ atlayan modern tıp, her geçen gün farklı bir tedavi tekniğiyle sağlık standartlarını bambaşka bir boyuta taşıyor. Ancak modern tıbbın sağladığı bilimsel tekniklerin yanı sıra, yüzyıllardır süregelen deneme-yanılma yöntemleriyle faydası kanıtlanmış olan geleneksel tıp da, koruyucu etkisini sürdürmeye devam ediyor. Günümüzde geçmiş yıllardaki itibarını kazanan geleneksel tıp yöntemlerinden biri de tarihi binlerce yıl öncesine dayanan kupa çekme tedavisi.
Binlerce Yıllık Şifa Tekniği; Kupa Çekme
Kupa tedavisinin yaklaşık 5 bin yıl önceki eski Mısır döneminden beri kullanılan bir teknik olduğu biliniyor. Ağrılı bölgelerin tedavisinde benzersiz başarı sağlayan bu yöntemin, Babiller ve Çinliler tarafından kullanılmasının yanı sıra İslamiyet döneminde Arap yarım adasında da sıklıkla tercih edildiği belirtiliyor. Peki binlerce yıldır insanlık tarihinin her döneminde şifa dağıtmaya devam eden kupa tedavisi tam olarak nedir: Halk arasında bardak çekme olarak da adlandırılan bu metot, farklı büyüklükteki kupaların deride bir vakum etkisi oluşturarak bölgedeki kan akımını yüksek düzeye çıkarması esasına dayanır. Böylece dokulardaki oksijen ve kan miktarı artırılırken toksinler ve karbondioksitin lenf yoluyla atılımı hızlandırılır.
Ateşli ve Vakumlu Kupa Tedavileri
Kupa çekme tedavisinin ateşli ve vakumlu olmak üzere iki çeşidi bulunur. Ateşli kupa tedavisinde küçük kupaların içine hızlıca ateş tutulur ve geri çekilir. Alev vasıtasıyla havası boşalan kupa, hızlıca vücudun belli bölgelerine ters vaziyette kapatılır. Böylece vücuttaki kanın, hava basıncının azaldığı bölgeye hücum etmesi sağlanır. İkinci çeşit ise, vakumlu kupa tedavisidir. Bu tedavi çeşidinde ise ateşe gerek kalmadan bardağın içindeki hava vakum eşliğinde boşaltılır ve kılcal damarlardaki kan akışı hedeflenen bölgeye toplanır, Her iki yöntemin de hedefi deri altı dokusundaki mikrosirkülasyonunu sağlamak ve böylece dolaşımın daha düzenli hale gelmesine yardımcı olmaktır. Kupa tedavisi; vücuttaki sinir sistemi, iç organlar ile ilgili problemler ve kas-iskelet sistemi problemlerinde oldukça etkin bir başarı yakalamaktadır. Omurilik ağrılarıyla mücadelede büyük fayda sağlanmasının yanı sıra, kronik yorgunluk ve halsizliğe karşı da tedavi sağlar. Egzama, akne ve sedef gibi cilt hastalıklarının tedavisinde; reflü ve hazımsızlık gibi sindirim sistemi problemlerinde; migren, sinüzit ve hipertansiyon ile mücadelede; depresyon, anksiyete ve uyku bozuklukları problemlerinin tedavisinde, kupa çekme tekniği sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir.
Detoks Etkisi Sağlayarak Vücudu Toksinlerden Arındırır
Günlük hayatımızda yoğun bir koşturmacanın içindeyken şehir karmaşasının kaçınılmaz etkileri sonucunda vücudumuz bir çok olumsuz etkene maruz kalır. Hava ve su kirliliği, GDO’lu yiyecekler ve kontrolsüz ilaçlar, vücudumuz için oldukça sağlıksız sonuçları beraberinde getirir. Tam da bu noktada, vücudumuzun etkili bir arınmaya ihtiyaç duyduğu anda, geleneksel tıbbın nimeti sayılan kupa tedavisi benzersiz bir detoks etkisi oluşturur. Bağışıklık sistemini güçlendirirken, alkol ve sigara kullanan kişilerde de toksinlerden arınma sağlar. Kupa çekme kış aylarında yakamızı bırakmayan soğuk algınlığı problemiyle birlikte, vücutta oluşan kırgınlık hissi ve baş ağrılarına karşı etkili bir tedavi yöntemidir. Regl döneminde oluşan ağrıların giderilmesinde, omuz ve sırt ağrılarıyla mücadelede, vücuttaki kireçlenme sonucunda ortaya çıkan ağrılarla baş etme konusunda da kupa tedavisinden yararlanılır. Kan ve dokulardaki toksinleri atan kupa tedavisi, ödemleri çözerek beyin fonksiyonlarını canlandırır. Son yıllarda Batı dünyası başta olmak üzere, bir çok coğrafyada hak ettiği itibarı yeniden kazanan sırtta bardak çekme tekniği, geleneksel tıbbın günümüze ulaştırdığı en önemli metotlardan biridir. Bu kadim tedavi şekli sayesinde kişi, birden fazla rahatsızlığına doğal yollardan çözüm bulabilir.
Kupa Tedavisinin Sağlığı Geliştirici 7 Etkisi
Olimpiyat atletlerinde, belki de spor salonunda veya yüzme havuzunda sırtlarında ve omuzlarında kırmızı daireler olan insanlar gördünüz. İnsanların kronik kas ağrısını hafifletmek için kupa tedavisi talep etmesi daha yaygın hale gelmeye başlıyor. Fakat kupa tedavisinin diğer birçok şikayeti tedavi etmek için kullanılabileceğini biliyor muydunuz?
1-Kupa tedavisi dolaşımı artırır
Bardaklardan gelen emiş, bardakların yerleştirildiği bölgeye dolaşımı artırır. Bu bölgeye ilave kan akışı, kas gerginliğini hafifletmeye ve hücre onarımını desteklemeye yardımcı olur. Kupa tedavisi ile dolaşımın artırılması dolaşım bozukluğuna bağlı selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olur.
2-Kupa tedavisi, dokuları toksin atmaya teşvik eder
Vücudumuzda kanımızdan toksinleri temizleyen, detox organlarımız var. Ancak metropol yaşam tarzı (stres, hava kirliliği, düzensiz beslenme, uyku düzensizliği vb.) vücudunuza toksin yükler. Kupa tedavisi vücudunuza bu toksinleri serbest bırakmada bir destek sağlar. Kan akışı, biriken toksinleri lenfatik sistemden atarak vücudunuza yardımcı olur. ( Lenfatik sisteminiz, vücudunuzun toksinlerini ve atığını ortadan kaldırmaktan sorumludur.)
3-Kupa tedavisi kaygıyı azaltır
Terapistiniz bardakları cildinize temas ettirdiğinde, parasempatik sinir sistemi devreye girer. Bu, tüm vücudumuzda hareket etmek için derin rahatlamayı uyarır. (Parasempatik sinir sisteminiz kalp atış hızınızı yavaşlamaktan, sindirime yardımcı olmaktan ve bağırsak ve bez aktivitesini arttırmaktan sorumludur.)
4-Kupa tedavisi, çatlakları ve yara izlerini azaltabilir
Artan kan akışı, vücudunuzun toksinleri atmasını sağlar, lenfatik dolaşımı geri kazandırır ve yara izinin görünümünü azaltmaya yardımcı olan ödemin (fazla sıvı) atılmasına yardımcı olur. Çalışmalar, bardakların uygulandığı bölgeden uzak bölgelerde bile kupa uygulamasının çatlak ve yara izleri üzerindeki olumlu etkilerini göstermiştir.
5-Kupa tedavisi, varisli damarları iyileştirmede etkilidir
Varisli damarlar, cildinizin hemen altında, genellikle bacaklarda ve ayaklarda şişlik, mavimsi damarlar gibi görünür. Damar içindeki kapakçıklar düzgün çalışmadığında meydana gelirler. Kapakçıklar kanı etkili bir şekilde kaslardan kalbe geri itmez, bu nedenle kan konjestasyonu ve damarlar kıvrılıp şişer. Kupa tedavisi sorunlu bölgelerde taze kan akışı ve oksijeni geri getirerek yardımcı olur. Tedavi sonra varisli damarlarınızın daha hafif göründüğünü fark edeceksiniz, ancak kalıcı sonuçlar için bir dizi kupa seansı gerekecektir.
6-Kupa tedavisi astım tedavisinde rol oynar
Soğuk algınlığı, bronşit ve hatta astımın neden olduğu tıkanıklık (akciğerlerinde sıvı veya balgam birikmesi) kupa tedavisiyle tedavi edilebilir. Kupalardan gelen emişte tıkanıklığı giderir. Akciğerlerinize ve diğer solunum kaslarınıza oksijen açısından zengin kan ve lenf getirir. Bardaklar genellikle sırtınıza yerleştirilir, ancak göğsünüze de yerleştirilebilir. Terapistiniz kapları yerinde bırakabilir veya lenf sıvısının hareketini kolaylaştırmak için bardakları yavaşça yukarı doğru hareket ettirebilir. Kupa tedavisi sinüslerinizi engellemenize yardımcı olmak için de kullanabilir.
7-Kupa tedavisi kolon tıkanıklıklarını temizleyebilir ve sindirime yardımcı olabilir
Kupa tedavisi, sindirim sistemine kan akışını artıran parasempatik sinir sistemini çalıştırmaya yardımcı olur. Karın üzerinde yapılan kupa tedavisi, sindirim organlarımızın iç kısımlarını da uyarır. Peristalsise (yiyecekleri sindirim sisteminize iten kasılmalar) yardımcı olur, kolon tıkanıklıklarını gidermeye yardımcı olur, kan ve vücut sıvısının organlarımızın hareket etmesini teşvik eder ve hazımsızlığı gidermeye yardımcı olur.
Buraya kadar kuru kupa terapi anlatılmıştır. Ancak kupa tedavisi iki şekilde uygulanır:
Kupa tedavisi farklı şekillerde uygulanmakla birlikte temel olarak yaş (hacamat) kupa ve kuru kupa tedavisi olarak iki şeklide uygulanmaktadır. Her iki uygulamada da kupalar negatif basınç oluşturarak şekilde cilde yerleştirilmekte ve cilt altında extraselüler alanda yeni oksijenli kan için yer açmayı hedeflemektedir.. Kuru kupa uygulaması tek başına bölgesel olarak veya masaj şeklinde uygulanabilir. Yaş kupa (hacamat) tedavisinde bu vakumlamadan sonraki aşama cilde çizikler atılarak, ağır metalleri barındıran kirli kan dışarı alınmaktadır. Kuru kupada bu basamağa geçilmez.
Günümüzde modern fizik tedavi yöntemleri arasında olan cupping (kupa) terapi son yıllarda dünyada ve ülkemizde tamamlayıcı ve geleneksel tedavi uygulamalarından birisi olarak popüler olmuştur. Dünyanın bir çok farklı bölgelerinde uygulanan konvansiyonel tedaviye cevap vermeyen yada kronik hastalıklarda tamamlayıcı tedavi olarak uygulanmaktadır.
Uygulama Yöntemleri
Eski zamanlarda kupa olarak boynuz, çömlek, metal ve bambu kullanılırken günümüzde tek kullanımlık cam ve ya PVC(sert plastik) olanlar terci edilmektedir.
Eski Zamanlarda Kupa Uygulaması
Günümüzde Kupa Uygulaması
Kupa tedavisinde önce kupalar yerleştirilir, oluşturulan negatif basınçla deri kabarır, hiperemi oluşur. Yaklaşık 5 dakika sonra ,derinin verdiği tepkiye göre (bu kişiden kişiye değişir) kupalar alınır. Eğer hacamat yapılacaksa bu bölgelere çizikler atılarak , kupalar tekrar negatif basınç oluşturmak suretiyle yerleştirilir ve sıvının dışarı atılımı sağlanır. Hacamat aslında kuru kupa ve yaş kupa tedavisinin birlikte uygulanma şeklidir.
Uygulama tekniği de etkinlik açısından çok önemlidir. Ciltte üst tabaka epidermis, alta ise dermis tabakası mevcuttur. Dermoepidermal alanda kapiller vardır. Cilde atılan çiziklerin (0,1-0,2mm. gibi)yüzeysel olması, cilt bariyerini açarken mümkün olduğunca kapillerin travmatize edilmemesi, özellikle intertisyel alandaki sıvının dışarıya atılması önerilmektedir. Hacamat uygulaması sırasında atılan kan miktarı kişiye göre farklılık göstermekte olup terapötik etkisi kan miktarıyla ilişkili değildir. Farklı kupa uygulamaları vardır; hareketli kupa da uygulanan bölgeye yağ sürülür, kupa yerleştirilir ve belirli bölgelere hareket ettirilir.
Kupa Uygulama Tipleri
Kuru Kupa Uygulaması-Yaş Kupa Tedavisi(hacamat)-Hareketli Kupa Tedavisi(Kupa Masajı)-Boş Kupa Tedavisi-İğne Kupa Tedavisi(Genellikle yüzde cilt problemleri ve estetik amaçlı )-Sıcak Kupa/Moksa Kupa gibi tipleri vardır.
Genel olarak kupalar ciltteki nörolenfatik geçiş alanlarına yerleştirilir. Bu bölgeler Çin tıbbındaki akapunktur noktalarıdır. İbn-i Sina Hacamat yapılan bölgeleleri şu şekilde sıralamıştır;
*Boynun arkası
*Alın
*Omuz başları arası
*Omuz başları
*Baldırların üzeri
*Başın Tepesi
*Çene altı
*Kalçalar
*Dizler
gibi vücuttaki bir çok nokta kupa uygulamaları için uygundur.
Kupa Tedavisi Öncesi ve Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Uygulama öncesi ve sonrası bir iki gün proteinden fakir diyet tavsiye edilmiştir. İşlemden 8 saat sonra banyo yapılabilir. Yemekten sonra mezenterik arter dolaşımının artması cilde giden kan akımını da azaltabileceği için kupa terapi uygulamasın da öncesi ve sonrasında 2-3 saatlik açlık önerilmektedir.
Kupa Uygulamasının Yararları Nelerdir?
Kupa terapisi hem hastalıkların tedavisinde hem de koruyucu sağlı hizmetlerinde kullanılır.
Yapılan vakum etkisiyle cilt lenf ve kan akımının artışı sağlanır. Ciltteki sinir hücrelerinin uyarılması ile sinir sisteminin düzenlenmesi ve bağışıklık sisteminin aktive edilmesi sağlanır. Adale kaslarının gevşemesine yardımcı olur.
Hangi Hastalıklarda Kuru Kupa Uygulanır?
*Bağışıklık sistemini güçlendirme,
*Fibromiyalji (Kas Romatizması)
*Romatizmal hastalıklar, eklem hareket kısıtlılığı,
*Yorgunluk,
*Bel, sırt ve boyun ağrıları,
*Bacak ve Diz ağrısı (Osteoartrit gibi hastalıklara bağlı ağrılarda)
*Migren ve gerilim tipi baş ağrılarında,
*Gut artiriti
*Hiperlipidemi
*Allerjik Rinit-Astım-Bronşit
*Kalp yetmezliği,
*Aritmi ve MI (Hayvanlarda yapılan bir çalışma),
*Selülit,
*Dermatit,
*Trigeminal nevralji,
*Karpal tünel sendromu,
*Organik olmayan uyku bozukluklarında,
*Sindirim sistemi hastalıklarına ait bulantı, kusma, kabızlık gibi durumlarda kullanılabilmektedir.
Hangi Durumlarda Uygulanmaz?
*Tromboflebit,
*Aktif yaralar, cerrahi yaraların üzerine,
*Kanama bozuklukları, kan pıhtılaşma bozuklukları,
Kuru Kupa Uygulaması Nasıl Yapılır?
Genellikle hastanın sırt bölgesine belirli noktalara kupa vakumlanarak yapılır. Hastalığın şiddetine göre vakum sayısı ve büyüklüğü uzman tarafından belirlenir. Vakumlanan kupalar cildin özelliği ve tepkisine göre 5-10 dakika kadar kaldıktan sonra kupalar çıkartılır. Bu işlem farklı noktalara birkaç defa tekrarlanabilir. Bazı durumlarda; vakumlu kupa bazı yağlar kullanılarak masaj şeklinde de uygulanabilir.
Kuru Kupa Uygulamasının Yan Etkisi Var mıdır?
Kupa terapisi uzman sağlık personeli tarafından yapıldığında ciddi yan etkisi olmayan güvenli bir yöntemdir.
*Uygulama bölgesinde kısa süreli uyuşukluk ve karıncalanma gibi his ortaya çıkabilir. Bu durum kısa sürede (10-15dakika) kaybolur.
*Çok sık; küçük morluklar oluşabilir.(2-3 günde kendiliğinden kaybolur)
*Bazen uygulama bölgesinde kısa süreli hassasiyet, olabilmektedir. Bunların hepsi kısa süreli ve tamamen düzelen yan etkilerdir.